نقش واتر پمپ چیست؟

حفظ دمای موتور

واتر پمپ ضد یخ و آب (یعنی مایع خنک‌کننده موتور) را از قسمت رادیاتور به سمت موتور به گردش درمی‌آورد. خنک‌کننده در محفظه موتور، حرارت بالای ناشی از عملیات احتراق را جذب می‌کند و دوباره به رادیاتور بازمی‌گردد تا پس از مبادله گرما با هوای آزاد، خنک شود.

گردش مایع خنک‌کننده

واتر پمپ مایع خنک‌کننده را از طریق موتور، رادیاتور و هسته گرمکن به گردش در می‌آورد تا به تنظیم دمای موتور کمک کند.

تنظیم دما

واتر پمپ با به گردش‌درآوردن مایع خنک‌کننده در داخل موتور، کمک می‌کند تا گرمای تولیدشده در فرایند احتراق دفع شود و موتور در محدوده دمایی بهینه بماند.

روانکاری

گاهی نقش واتر پمپ‌، روانکاری شفت و یاتاقان‌ها برای اطمینان از عملکرد یکنواخت آن‌ها است.

آب‌بندی

بعضی واتر پمپ‌ها نقش عایق مکانیکی را دارند و به جلوگیری از نشت مایع خنک‌کننده کمک می‌کنند.

زمان‌بندی

در برخی موتورها از واتر پمپ برای به حرکت درآوردن زنجیر یا تسمه تایم نیز استفاده می شود که به هماهنگی بهتر سوپاپ‌ها و پیستون‌های موتور می‌انجامد.

ساختمان واتر پمپ از شش جزء اصلی تشکیل می‌شود که شامل آب پخش‌کن، بلبرینگ واتر پمپ، آب‌بند مکانیکی یا مکانیکال سیل، پوسته، پولی و هاب است.

1. آب پخش‌کن (Water Distribution Plate) فشار هیدرولیک لازم برای انتقال و گردش مایع خنک‌کننده به سوی بلوک موتور را فراهم می‌کند.
2. بلبرینگ واتر پمپ (Water Pump Bearings) با تعدیل نیروهای حاصل از کشش تسمه، چرخش پایداری برای واتر پمپ رقم می‌زند.
3. آب‌بند مکانیکی یا مکانیکال سیل (Mechanical Seal) اجازه نمی‌دهد مایع خنک‌کننده به درون محفظه بلبرینگ نفوذ کند.
4. پوسته (Impeller Housing) مایع خنک‌کننده را به درون شلنگ‌های واتر پمپ هدایت می‌کند و انتقال آن به بخش‌های مختلف موتور را هم تنظیم می‌کند.
5. پولی (Pulley) که واسطه یا رابط واتر پمپ و تسمه تایم موتور به حساب می‌آید.
6. هاب (Hub) که نقش رابط پولی و بلبرینگ واتر پمپ را ایفا می‌کند.
7. واتر پمپ خودرو انواع مختلفی دارد که تفاوت‌ آن‌ها در سازوکار و اجزای داخلی است:
   1. واتر پمپ گریز از مرکز: در این نوع واتر پمپ‌ها از یک پروانه برای تولید نیروی گریز از مرکز استفاده می‌شود. این نیرو مایع خنک‌کننده را به حرکت درمی‌آورد. این نوع واتر پمپ دوام و کارایی بالایی دارد و استفاده از آن در خودروهای سواری رایج است.
   2. واتر پمپ دنده‌ای: در این واتر پمپ‌ها از چرخ‌دنده‌ برای انتقال انرژی از موتور به مایع خنک‌کننده و گردش آن استفاده می‌شود. نقش واتر پمپ‌هایی از این نوع به دلیل به دلیل دوام و سرعت بالای جریان با نیازهای وسایل نقلیه سنگین سازگار است.
   3. واتر پمپ پروانه‌ای: در این واتر پمپ‌ها هم مانند دسته اول، مایع خنک‌کننده توسط یک پروانه به داخل سیستم رانده می‌شود. این واتر پمپ‌ها از واتر پمپ گریز از مرکز کوچک‌ترند و در خودروهای کامپکت به کار می‌روند.
   4. واتر پمپ پره‌ای: همان‌طور که از این نام مشخص است، این پمپ‌ها از پره برای حرکت دادن مایع خنک‌کننده از رادیاتور به سوی موتور استفاده می‌کنند. نقش واتر پمپ پره‌ای در وسایل نقلیه‌ای برجسته‌تر است که موتورشان نیاز بالایی به جریان خنک‌کننده داشته باشد.
   5. واتر پمپ توربینی: نقش واتر پمپ توربینی با کمک چرخ توربین برای حرکت مایع خنک‌کننده در سیستم عملی می‌شود. این نوع واترپمپ کارآمدی بالایی دارد و اغلب در وسایل نقلیه‌ قدرتمند به کار می‌رود.
      احتمالاً متوجه شده‌اید که خودروسازان انواع واتر پمپ را بر اساس نوع و مدل خودرو و نیازهای خاص موتور آن انتخاب می‌کنند.